Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2014

Αναγνωστικό ημερολόγιο 2014 - Ιανουάριος (8)

Επιστροφή στις παλιές συνήθειες, με μηνιαία αναγνωστικά ημερολόγια. Λέω πώς θα τα καταφέρω φέτος, και περισσότερο να διαβάσω και περισσότερο να ιστολογήσω. Ο Βιβλιοθηκάριος* ας βάλει το χέρι του.


Η Θραύση των Οστών, Ο Αφανισμός των Μάγων Βιβλίο Πρώτο, Στέφανος Κόκκινος. Σαφώς ένα βιβλίο που πρέπει να υπάρχει στη βιβλιοθήκη σας. Οπωσδήποτε. Κι όμως, κάποιες φορές η λεπτομέρεια που βάζει στο σύστημα μαγείας είναι κουραστική. Θυμίζει παλιό παλπ, που δεν είναι φυσικά, σε καμία περίπτωση, απλά σου αφήνει μια τέτοια αίσθηση. Θυμίζει λίγο Michael Shea και Nifft the Lean, στο μέγεθος που έχει η μαγεία στον κόσμο. Και φυσικά αν το θέμα της αυτοπραγμάτωσης δε σας ενδιαφέρει προσωπικά, με την έννοια ότι δε θέλετε να το κουβεντιάζετε και να το φιλοσοφείτε, μπορεί κάποια στιγμή να γίνει και κάπως βαρετό. Αναλυτικά, περιέχει μια πολύ καλή ιδέα, πιθανόν αρχετυπική ίσως και σκέτα τυπική για επικό φανταστικό (αν και πιο πολύ του ταιριάζει ο high fantasy τίτλος). Η πλοκή είναι επίσης καλή, αλλά πιο βιαστική απ' ότι θα ήθελα. Κάποιες φορές απλά πηδάει εδώ κι εκεί, λέγοντας σαφώς πράγματα που επιβάλλεται να πει, αλλά με την ταχύτητα εναλλαγής των σκηνών μπορεί εύκολα να μπερδευτούν τα πράγματα. Η γλώσσα είναι σαφής, ρέουσα, πολύ καλά δουλεμένη. Το παράπονό μου έχει κυρίως να κάνει με τον τρόπο που μιλάνε οι χαρακτήρες, οι οποίοι σε γενικές γραμμές ξέρεις ότι βλέπεις ένα σωρό χαρακτήρες με υπόβαθρο, όμως λείπει εκείνος που θα κάνει το μεγάλο μπαμ, που θα γίνει ο αγαπημένος του κοινού. Αυτό με στεναχώρησε ίσως περισσότερο από κάθε άλλο μικροελάττωμα του βιβλίου (γενικά μεγάλα ελαττώματα μάλλον δε θα βρει κανείς) είναι ότι όλοι οι χαρακτήρες μιλάνε με τον ίδιο τρόπο. Με τον ίδιο ακριβώς. Σε σημείο που κάποια στιγμή ο ίδιος συγγραφέας φαίνεται να το αντιλαμβάνεται και να προσπαθεί να τους διαχωρίσει δίνοντάς τους από ένα μικρό προφορικό "χούι", αν μου επιτρέπετε την έκφραση. Πράγμα που δεν του βγαίνει τελικά κι απλά κάνει κουραστική την ανάγνωση του συγκεκριμένου χαρακτήρα. Παράδειγμα, ο παγανιστής Ντίον μιλάει με "χμ" να παρεμβάλλονται σε μεγάλο μέρος των λόγων του ή το πνεύμα (δε θα γίνω πιο ακριβής εδώ είναι μεγάλο το θέμα) Ταρούριν, που μιλάει με "αααα" να παρεμβάλλονται στο λόγο του. Τέλος, από πλευράς τεχνικής, όπως είπα και στις πλοκές, το να πηδάει με ταχύτητα από τη μία σκηνή στην άλλη δείχνει ότι κάπου εκεί ανάμεσα υπήρχαν κι άλλα πράγματα που πιθανόν να κόπηκαν. Αυτό δεν κάνει το κείμενο ακατανόητο, αλλά σίγουρα το κάνει ένα mental challenge. Προσωπικά λάτρεψα την απουσία εισαγωγών και επεξηγήσεων, όπως ακριβώς είχα λατρέψει και το χάος της Black Company.


Συναίσθημα, Το Δέντρο του Άραϋ Βιβλίο Πρώτο, Μανώλης Σιμιτσάκης. Έμαθα για το βιβλίο αρκετά νωρίς και το απέκτησα κι αρκετά νωρίς τολμώ να πω -τουλάχιστον πριν την παρουσίασή του. Γενικά είναι ένα πολύ ευχάριστο ανάγνωσμα, με την έννοια ότι ακόμη και σημασίες όπως ο Θάνατος ή το Κακό παρουσιάζονται με την πατίνα του φυσικού, αυτού που ούτως ή άλλως πρέπει κάποια στιγμή αν το αντιμετωπίσεις γιατί έτσι έχουν τα πράγματα. Δεν είναι θανατολάγνο βιβλίο όπως είχα φοβηθεί, απλά... φανταστικό. Πέρασα καλά διαβάζοντας και θέλω να πιστεύω ότι με την εμπειρία που έχει πλέον αποκτήσει ο Μανώλης, τα άλλα δύο βιβλία της τριλογίας, η Πίστη και η Φαντασία θα είναι ακόμα καλύτερα. Η ιδέα είναι ενδιαφέρουσα. Πολλές φορές έχουμε δει ανθρώπους που γυρίζουν από το θάνατο, αλλά σπάνια βλέπουμε ουσιαστική περιγραφή του "χώρου" και της "ζωής" μετά θάνατον. Η πλοκή ξεκινάει με φόρα αλλά στο δεύτερο μέρος έχει σκαμπανεβάσματα. Οι χαρακτήρες είναι καλά σκιαγραφημένοι, ωστόσο λείπει το κατιτί που θα μας κάνει να ταυτιστούμε μαζί τους. Η εσωτερική τους φωνή είναι αρκετά διακριτή, σε σημείο που μπορείς να τους αναγνωρίσεις. Το κακό είναι ότι κάποιες -ελάχιστες- φορές ο προφορικός λόγος δε γίνεται να μεταφερθεί πειστικά. Όπως π.χ. στο σημείο που ο ένας από τους ήρωες μιλάει "βλάχικα" ε, δεν καταφέρνει να με πείσει για την ανάγκη να ειπωθεί, να γραφτεί κάτι τέτοιο. Γενικά η γλώσσα είναι απλή, στο όριο της απλοϊκής. Εύκολα θα τη σύγκρινα με τη γλώσσα του Γιώργου Χατζηκυριάκου στο Τραγούδι του Χρόνου. Δεν είμαι και πολύ σίγουρη ότι αυτό δίνει την κατάλληλη βαρύτητα στην ενήλικη πλευρά του βιβλίου, αλλά κάνει τη δουλειά της. Τώρα για την τεχνική… Χμ. Τα δύο μέρη μού φαίνονται εντελώς ξένα μεταξύ τους. Σα να άλλαξε ο συγγραφέας! Αν μου έλεγε ότι το δεύτερο μέρος το έγραψε σε νεαρότερη ηλικία, άνετα θα το πίστευα. Δεν είναι άσχετα, αλλά το πρώτο μέρος δείχνει μεγαλύτερη ωριμότητα. Επίσης δε με ικανοποίησε η κορύφωση. Ενώ περνάμε σελίδες επί σελίδων προετοιμαζόμενοι για το γουάου γεγονός, όταν έρθει εκείνη η ώρα, το καθεαυτό γεγονός δεν περιγράφεται καν. Καταλαβαίνω ότι η αλλαγή της οπτικής γωνίας είναι επιβεβλημένη και μου αρέσει, αλλά ήθελα και κάτι έντονο, κάτι κλιμακτικό. Κάτι που να δικαιολογεί τη αναμονή και τις ετοιμασίες.


Το Έπος των G.PELEαίων - η πραγματική ιστορία του κόσμου, Άννα Παχή. Γενικά είναι ένα διασκεδαστικό ανάγνωσμα. Ωστόσο δεν είμαι σίγουρη αν είναι και κάτι το τρομερό. Μέσες άκρες πρόκειται για ένα σατυρικό (?) βιβλίο που αφηγείται την διαχρονική πορεία της οικογένειας των G.PELEαίων, από την αυλή του Χαμουραμπί έως την καταστροφή της Γης. Η ιδέα είναι χαριτωμένη, αλλά ελλιπής. Αυτό συμβαίνει γιατί η συγγραφέας θέλει να δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στο κεντρικό νόημα της ιστορίας της, παρά να φτιάξει στερεή και πειστική κοσμοπλασία. Ομοίως χαριτωμένη είναι και η πλοκή. Κάποιες φορές χάνεις τη μπάλα, αλλά αν ξέρεις κάποια πράγματα για την ανθρώπινη ιστορία είσαι μέσα. Οι χαρακτήρες πλησιάζουν επικίνδυνα στις καρικατούρες, αλλά και πάλι δεν είναι αυτό που έχει νόημα στο βιβλίο, δεν είναι αυτό που προσέχεις.Το κλασσικό μοντέρνο φιούζιον μεταξύ της καθομιλουμένης και της λόγιας γλώσσας κάνει το κείμενο σκαμπρόζικο και διασκεδαστικό.


Μαγίλιο και Λίθοι, Η Αναζήτηση της Γνώσης Βιβλίο Πρώτο, Γιώργος Παπαγιαννόπουλος. Γενικά, δεν είναι ένα εξαιρετικό βιβλίο. Επίσης δεν είναι ένα βιβλίο για πέταμα. Τα προβλήματά του είναι φανερά, όπως επίσης και οι αρετές του. Κι επίσης πολύ φανερή είναι η λαχτάρα του συγγραφέα να δημιουργήσει, να πει κάτι μέσω του κειμένου του. Γι’ αυτό και θα πω αυτά που έχω να πω με πιο βαριά καρδιά απ’ ότι συνήθως. Καλή θα έλεγα την ιδέα του. Όχι πολύ πρωτότυπη, αλλά στέρεη. Ξεκινάει και ξέρεις εξαρχής τι μπορείς να περιμένεις από αυτήν. Όπως επίσης καλή είναι κι η πλοκή. Στην αρχή σκοντάφτει και θυμίζει άλλα κείμενα, όπως ο Χάρρυ Πότερ ή το RiftWar Saga του Φάιστ, αλλά μετά από τα τυπικά θεωρώ ότι πατάει σε δικά του πόδια για το πώς θα γίνει το παρακάτω. Οι χαρακτήρες δεν είναι ακριβώς αρχετυπικοί, μάλλον τυπικούς θα τους έλεγα. Η γραφή δεν υποστηρίζει καλά τη μοναδικότητά τους, και πολλές φορές μαθαίνουμε εμβόλιμα πράγματα γι’ αυτούς που μας κόβουν την αγωνία της στιγμής. Σαφώς ξέρεις με τι έχεις να κάνεις, αλλά καλά θα ήταν να ήταν γραμμένο και με πιο ενδιαφέροντα τρόπο. Το λεξιλόγιο δεν είναι κακό, αλλά κάποιες φορές ειδικά στις παρομοιώσεις ξεφεύγει προς το υπερβολικό. Επίσης, ενώ το κείμενο δεν το υποστηρίζει, πολλές φορές η γλώσσα της ίδιας της αφήγησης -όχι δηλαδή στους διαλόγους- γυρνάει στο προφορικό. Υπάρχουν και αρκετοί αναχρονισμοί, σύγχρονες εκφράσεις που δε θα χωρούσαν στον κόσμο που περιγράφεται ή που θα είχαν άλλη βαρύτητα λόγω του υποβάθρου.

Δυστυχώς το μεγάλο θέμα του κειμένου είναι η τεχνική. Ευθύς εξαρχής, και ο ίδιος ο συγγραφέας ακόμη, μάς λέει πώς είναι άπειρος. Κι η τεχνική του, από το πώς παρουσιάζει τον κόσμο που έχει πλάσει έως το πώς περιγράφει σκηνές μάχης, αποδεικνύει την απειρία του. Θα αναφερθώ στα προβλήματα τεχνικής επιγραμματικά, μιας και τα αναλυτικά σχόλια θα ήταν πολύ πιο χρήσιμα στον ίδιο το συγγραφέα παρά στους αναγνώστες του.

~Έλλειψη περιγραφών του σκηνικού.
~Αφήγηση της ψυχολογίας του κάθε χαρακτήρα, αντί για περιγραφές των πράξεών του.
~Ομοιότητα στον τρόπο που μιλάνε όλοι οι χαρακτήρες ανεξαιρέτως.
~Μεγάλες ακρίβειες σε χρόνους (περίπου δέκα λεπτά) χωρίς να υπάρχει ένδειξη του πώς μετράνε αυτόν τον χρόνο.
~Μεγάλοι διάλογοι-λογύδρια, που πολλές φορές περιέχουν άχρηστη πληροφορία, είτε για τον αναγνώστη, είτε για τον συνομιλητή κι άλλες φορές τοποθετούνται σε σημεία όπου συνήθως δεν υπάρχει χρόνος για τόσες κουβέντες.
~Διακοπή σκηνών δράσης για να αναφέρει αδιάφορη πληροφορία δύο σελίδων σχετικά με το παρελθόν.
~Ασαφείς κι αναίτιες αλλαγές οπτικής γωνίας (όχι πολλές, ωστόσο υπάρχουν)

Το ένα πράγμα που είναι στ’ αλήθεια εκπληκτικά γραμμένο είναι οι σκηνές στις οποίες ο πρωταγωνιστής πέφτει σε ένα είδος τρανς, που του επιτρέπει να κάνει ξόρκια χωρίς να κρατάει λίθο στο χέρι του. Αυτές και μόνο οι σκηνές, τρεις σε ολόκληρο το κείμενο, που δείχνουν ότι ο συγγραφέας έχει μεγάλο δυναμικό. Αν τα κατάφερε με αυτό, σημαίνει ότι έχει τα προσόντα να τα καταφέρει και με πιο απλοϊκά θέματα, αν καθήσει κάποιος και του δείξει πώς δουλεύουν αυτά τα πράγματα.

Εν κατακλείδει, βλέπω το πρώτο-πρώτο κείμενο ενός ανθρώπου που έχει όλα τα προσόντα να μας εκπλήξει με τις ιδέες και την αντίληψή του, αλλά που θέλει πάρα πολύ εξάσκηση για να μπορεί να σταθεί ως αξιοπρεπές λογοτέχνημα. Περιμένω να δω πόσο έχει βελτιωθεί στο δεύτερο βιβλίο για να αποφασίσω αν έχει και τη διάθεση να βελτιωθεί.


Αδημοσίευτο ελληνικό φανταστικό, που ελπίζουμε με όλη τη δύναμη της ψυχής μας να το δούμε δημοσιευμένο εντός αυτού ή του επόμενου έτους.


Το αγόρι που κλώτσαγε γουρούνια, Tom Baker. Τελείωσα ένα γεναριάτικο βράδυ, εν μέσω σφοδρής και τρομακτικής καταιγίδας. Γενικά ξεκίνησε πολύ διαφορετικά σε σχέση με αυτό που περίμενα, αλλά είναι ένα καλό δείγμα μαύρου χιούμορ και φρικαλεότητας. Το ότι το έχει γράψει ο πιο αναγνωρίσιμος Dr Who έβερ είναι μια από τις ευχάριστες εκπλήξεις του.


Τραύμα, Graham Masterton. Οκέι. Διάβασα το Τραύμα. Πολλή μαυρίλα, βρε παιδί μου. Μαυρίλα. Δε λέω, καλογραμμένο, αλλά μαυρίλα.


Γυναίκα και Γη της Μικράς Ασίας και του Πόντου, Γιάννης και Νάντια Σαραντοπούλου. Λεύκωμα στην ουσία, κάπως γενικόλογο, πολύ ωραίο ως εμφάνιση. Θα ήθελα πάρα πολύ να υπήρχαν πηγές για τις άπειρες φωτογραφίες του. Αναγνώρισα πρόσωπα σε μερικές από αυτές (όχι τα πραγματικά ονόματα των γυναικών αυτών, αλλά βρήκα μια Μελιτινή και μια Μάνα-Λαλέντζα, που είναι δευτεραγωνίστριες στα Παρχάρια μου).











*Ούουκ, όπως θα έλεγε κι ο ίδιος.