Δευτέρα 24 Δεκεμβρίου 2012

Αναγνωστικό ημερολόγιο 2012 - «Συμβατική» Λογοτεχνία (10)

Η Ζωή είναι ένα υπέροχο και εντελώς κακομαθημένο πλάσμα. Κι όχι, δυστυχώς δεν αναφέρομαι στη μεγαλύτερη από τις βαφτιστήρες μου, που δεν είναι ακριβώς κακομαθημένη, αλλά πώς να το πω, κάτω από τις ξανθές τις μπούκλες, τα μπλε τυρκουάζ μάτια της και τα τέσσερα χρόνια που περπατάει πάνω σ’ αυτόν τον πλανήτη κρύβει τη μετενσάρκωση του Μινώταυρου, του Τάρας Μπούλμπα και του Καραϊσκάκη. Αναφέρομαι σ’ εκείνη τη ρημάδα τη Ζωή που ζούμε, που μπορεί να γίνει τόσο απαιτητική ώστε να σε κάνει ν’ αφήσεις αυτά που αγαπάς. Εν προκειμένω και για τη συγκεκριμένη παραπονιάρα Ευθυμία, το διάβασμα.


Μάλλον δεν πρέπει να γίνομαι κακιά. Διάβασα, δε λέω. Μάλιστα διάβασα περισσότερα από πολλούς γνωστούς μου. Αλλά να, τα προηγούμενα χρόνια δεν έπεφτα κάτω από τα 80 βιβλία το χρόνο. Φέτος πιάσαμε στα 70 με το ζόρι. Μένουν μερικές μέρες ακόμα, αλλά δε νομίζω να μεταβληθεί τραγικά αυτός ο αριθμός.

Και λογικά, εφόσον έπεσε ο γενικός αριθμός, θα έπεφτε και το ποσοστό των mainstream αναγνωσμάτων, εκείνων που για να μπορέσω να τα ξεχωρίζω από τα φανταστικά μου αναγνώσματα, τα λέω «συμβατική» λογοτεχνία. Καλό ήταν αυτό τώρα ή κακό, δεν ξέρω. Ελπίζω του χρόνου να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα.

Κάτι που παρατήρησα: από τα παρακάτω βιβλία, τα ξενόγλωσσα είναι όλα αξιόλογα. Από τα ελληνικά, κάποια είναι, άλλα όχι, πάντως απέχουν πολύ από την απλή προσπάθεια, δείχνουν γνώση των κανόνων της συγγραφής. Πράγμα που δεν ισχύει για τη φετινή φανταστική λογοτεχνία.





Διαυγές Κενό Κεφάλι, Μαρία Τσαρούχα: Παράξενο κείμενο, με μπερδεμένες οπτικές γωνίες, εξαιρετική γραφή. Δεν ξέρω αν ανήκει στο φανταστικό, αλλά σίγουρα προσφέρει πολλή τροφή για σκέψη.

Σκοτεινοί έρωτες - Ο Πύργος - Ασήμαντα ερωτικά ταξίδια για τους άλλους, Στέφανος Γλαύκωψ: Μάλλον ποιητικός λόγος. Δεν είναι το καλύτερό μου η ποίηση, όπως δηλώνω πάντα, αλλά εδώ σκόνταψα. Δεν κατάλαβα, αλλά και δεν παρασύρθηκα.

Ματριόσκα, Ελ Ρόι: Περίμενα πολλά από αυτό το βιβλίο, δεν βρήκα τίποτε από αυτά που περίμενα. Είναι κοινότυπο, δραματουργικά αφελές και ποντάρει σε πολύ μεγάλο βαθμό στις ενοχές που πιθανόν ήδη να έχει ο αναγνώστης του σε σχέση με αυτά που διαβάζει (λαθρομετανάστες, πόλεμος, τρέλα, αναπηρία). Αν δεν έχεις ήδη ενοχές, δε νομίζω ότι πρόκειται να σε συγκινήσει. Ξεχωρίζουν κάπως τα διηγήματα 04.03 και Ανάσα του Τέταρτου Κόσμου.

Το κακό και άλλες ιστορίες της νύχτας, Αντώνης Β. Παπαδόπουλος: Μάλλον αδιάφορο ανάγνωσμα. Μια συλλογή διηγημάτων όχι mainstream, ούτε φανταστική, ούτε μαγικού ρεαλισμού ή σουρρεαλιστική, με καλούτσικη γλώσσα και χαριτωμένο στήσιμο. Την ξέχασα με το που έκλεισα το οπισθόφυλλο.

Ερωτόκριτος loves Αρετούσα, Αλέξανδρος Πέτρακας: Κάτι που το ζαχάρωνα καιρό και τώρα που το αγόρασα, αναστενάζω με κατανόηση. Μια "τσιφορική" επαν-αφήγηση τους Ερωτόκριτου, γεμάτη με εφηβικό σεξουαλικό χιούμορ. Ανάγνωσμα μόνο για να περάσει η ώρα. Κάποιες ενδιαφέρουσες εικονογραφήσεις τις έχει τουλάχιστον.

Ο φόβος θα σε βρει και θα 'σαι μόνος, Σοφία Νικολαϊδου: Συλλογή διηγημάτων από μια συγγραφέα την οποία είχα γνωρίσει πριν από αρκετά χρόνια, με το φανταστικό μυθιστόρημα "Πλανήτης Πρέσπα". Τα κείμενα του "Φόβου" δεν είναι αμιγώς φανταστικά και μάλιστα ούτε καν όλα από αυτά δεν είναι φανταστικά, αλλά είναι πολύ καλογραμμένα, με ιδιαίτερο ύφος, πρακτικά αναγνωρίσιμο. Πήρα την απόφασή μου και θα αναζητήσω κι άλλα βιβλία της Νικολαΐδου.












Πυριτόλιθος, ο τάφος του κυνηγού, Daniel de Bruycker: Το ημερολόγιο μιας ανασκαφής τάφου ενός Νεάντερταλ κυνηγού, κάπου στις στέππες της Σοβιετικής Ένωσης. Είναι τόσο όμορφα γραμμένο που δεν είσαι ούτε μια στιγμή σίγουρος ότι δεν είναι αληθινό. Ο πρόλογος είναι αρκετός για να δώσει έναν τόνο ματαιότητας σε όλη την αφήγηση κι εγώ που κάποτε έτσι φανταζόμουν τον εαυτό μου, χαίρομαι κατά βάθος που δεν έγινα ποτέ ανασκαφέας. Τοποθετημένο το 1985, είναι θαυμαστό το πόσο λεπτή και διακριτική είναι η καταρρέουσα κουμουνιστική νοοτροπία των πολιτών.

Φήμη, Ντανιέλ Κέλμαν: Συλλογή διηγημάτων που συνδέονται με λεπτές διασυνδέσεις. Το παράλογο επιδρά διαφορετικά πάνω σε κάθε ήρωα, κι ενώ απέχει από τις ιδέες του Κάφκα, δεν είσαι και πολύ σίγουρος ότι από κάτω από όλα αυτά δεν υπάρχει κάτι που πραγματικά τα συνδέει όλα. Οι χαρακτήρες του Κέλμαν είναι και πάλι (όπως και στη Μέτρηση του Κόσμου) καταπληκτικοί, βαθιοί, αληθινοί.

Η συλλογή των 49 στο σφυρί, Τόμας Πίντσον: Το ήξερα ότι δε θα καταλάβω τίποτε, γι' αυτό και δεν πήρα τη σύγχυση που περίμενα να πάρω. Αντίθετα απήλαυσα τις εικόνες σχεδόν σποραδικά, αποσπασμένες από την αφήγηση, σαν ένα γιγαντιαίο κολάζ διαφημίσεων πριν από τον αγώνα. Αναρωτιέμαι αν θα τα καταφέρω και με το άλλο του βιβλίο που έχω, που είναι χίλιες τόσες σελίδες. Πραγματικά αναρωτιέμαι.

Ιστορίες από 'δω κι από 'κει, Λουίς Σεπούλβεδα: Σποραδικά άρθρα με σκέψεις ενός λογοτέχνη που αγαπώ πολύ. Ελαφρά στρατευμένο, αλλά και βαθιά αληθινό.