Ένας Φεβρουάριος φτωχός σε πλήθος αναγνώσεων, αλλά πλούσιος σε ποικιλία. Από το arab-american φανταστικό στον ελληνικό τρόμο κι από τον παλπ ήρωα στην εναλλακτική ιστορία, απ’ όλα είχε ο μπαχτσές.
Φάκελος Βαμπίρ, Διονύσης Παπαδόπουλος: Για το Διονύση Παπαδόπουλο σας έχω μιλήσει και εδώ. Η γραφή του είναι αυτή που είναι (απίστευτα μπαρόκ και γοητευτική όσο δεν παίρνει), η επιλογή των θεμάτων του είναι αυτή που είναι (κυρίως ψυχογραφήματα και αλληγορίες). Κι η ποικιλία των ειδών που έχει γράψει ατελείωτη πραγματικά. Μετά τον "Πλανήτη της Εκδίκησης" στην εφ και το "Δαχτυλίδι της Ταμάρις" στο φάντασι, ο Παπαδόπουλος έκανε και το πέρασμα του από τον τρόμο με το "Φάκελος Βαμπίρ".
Η πλοκή είναι μάλλον μπερδεμένη, σε μια Αθήνα του '90, όπου φόνοι που μοιάζουν να έχουν γίνει από βαμπίρ αρχίζουν να ταλανίζουν την κοινωνία, πάνω σε έναν καμβά από άπειρες σεξουαλικής βαρύτητας διαφημίσεις. Ελπίδα μάλλον δεν υπάρχει, αλλά τι σημασία έχει; Ο ερωτισμός είναι κεντρικό θέμα σχεδόν σε κάθε στιγμή, ακόμη κι όταν η φρίκη είναι μεγαλύτερη, ακόμη κι όταν δεν ξέρεις γιατί τελικά συμβαίνουν όλα αυτά.
Δεν ξέρω να σας πω για την αξία του ως ανάγνωσμα τρόμου. Ίσως να ξέρει να σας το πει ο Παναγιώτης, θιασώτης πιστότερος του τρόμου από εμένα, αλλά νομίζω ότι θα συμφωνήσει μαζί μου, ότι έχει κάποια θεματάκια. Αλλά και πάλι η μεγάλη σταρ είναι η γλώσσα, η βαρύτητά της, η γοητεία της. Η γλώσσα είναι μια βαμπ κι ως τέτοια απορροφά κάθε σταγόνα αίματος από τις υπόλοιπες απαιτήσεις μου από το βιβλίο αυτό.
Throne of the Cresent Moon, The Cresent Moon Kingdoms Book 1, Saladin Ahmed: Όσοι με γνωρίζουν έχουν πια εμπεδώσει το πόσο μου αρέσουν τα εναλλακτικά settings στο φάντασι. Μετά από ρωμαϊκό (Heart of the Mirage), ρώσικο (Shadow Prowler) και γαλλικό (The Cardinal’s Bleades), είπα να δοκιμάσω και λίγο αραβικό. Ήταν μάλλον καλή μου τύχη που εκδόθηκε πρόσφατα το Throne of the Cresent Moon. Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο της (μάλλον) τριλογίας Cresent Moon Kingdoms, αλλά μπορεί να διαβαστεί και ως stand-alone. Το θέμα του άξιζε να το διαβάσω, αλλά και μόνο το εξώφυλλο θα ήταν αρκετό.
Μιλάμε για κλασσικό, κλασσικότατο Sword and Sorcery, που είχα καιρό να διαβάσω τέτοιο, με μεγάλη έμφαση στους χαρακτήρες και σε ψευδοαραβικό κόσμο. Η μαγεία είναι εκπληκτική (καύκαλο χελώνας με ζαφείρια μέσα του, που χρησιμοποιείται ως κρόταλο και σκόνη ρουμπινιών για να διαβάσεις κρυπτογραφημένους παπύρους) κι η αίσθηση πραγματικά ανήκει στις Χίλιες και Μια Νύχτες.
Agent of Byzantium, Harry Turtledove: Πρόκειται για μικρά συνδιαζόμενα διηγήματα εναλλακτικής ιστορίας, όπου το turning point είναι η προσχώρηση του Μωάμεθ στο Χριστιανισμό και κατά συνέπεια η απουσία του Ισλάμ. Μιλάμε για έναν κόσμο όπου κυριαρχεί το Βυζάντιο με κύριο εχθρό τους ζωροάστρες Πέρσες. Σε αυτόν τον κόσμο, ο «πράκτωρ» Basil Argyros αναλαμβάνει μια σειρά από αποστολές που τον φέρνουν κάθε φορά ενώπιον κάποιας καταπληκτικής ανακάλυψης, όπως το κυάλι, η τυπογραφεία, η πυρίτιδα και το εμβόλιο της ευλογίας…
Το Σημάδι του Ζορρό, Τζόνστον ΜακΚώλλεϋ: Αρχικά θα ήθελα να αναφέρω τις εκδόσεις (Κατάρτι) και τη σειρά (ήρωες του Εικοστού Αιώνα) και το μεταφραστή (Δημήτρης Ελευθεράκης).
Τρίτον, ε, θα γελάσετε, αλλά είναι στ' αλήθεια διασκεδαστικό να διαβάζεις ένα βιβλίο κατεστραμμένο όσο αυτό. Θα ήταν στ' αλήθεια θλιβερό αν ήταν κάποιο σοβαρό, καλογραμμένο βιβλίο, που να σε στεναχωρούν τα λάθη στη μετάφραση και την επιμέλεια. Αλλά είναι τόσο κακό στο πρωτότυπο, που αυτή του η μετάφραση απλά το κάνει πιο διασκεδαστικό. Σπάω πλάκα.
Το σχόλιό μου για το ίδιο το κείμενο (αν, ας πούμε το διάβαζα στο πρωτότυπο) θα ήταν ένα μεγάλο "what?". Έτσι στα εγγλέζικα, που έλεγε κι η μακαρίτισσα η γιαγιά μου, μήπως και φανεί το μέγεθος της απορίας. Δεν είναι ότι ως παλπ έχει τα θεματάκια του και δεν αποζητά κανέναν Νόμπελ λογοτεχνίας. Είναι κυρίως που ζει σε έναν ολότελα δικό του κόσμο, όπου οιοσδήποτε χωρίς ευγενικό αίμα στις φλέβες του είναι ανάξιος ακόμη και προς αναφορά. Είναι που η άμοιρη η σενιορίτα δέχεται συμβουλές από τους (με την πλευρά των καλών και αξιέπαινους σύμφωνα με το συγγραφέα) γονείς της να παντρευτεί το δον Ντιέγκο Ντε Λα Βέγκα όχι μόνο γιατί έχει «καλό αίμα», αλλά κυρίως γιατί αν τον παντρευτεί θα σωθεί το κοινωνικό στάτους του πατέρα της.
Πώς να το πω αυτό τώρα και να μη με πείτε ρομαντική. Αν ήταν κανένα ρομαντικό διήγημα της σειράς τύπου «Η Κυρά της Λίμνης» ή «Τάσος και Γκόλφω» ή «ο Λήσταρχος Νταβέλλης και ο καταραμένος όφις», τότε οι γονείς που θα λέγανε τέτοιο πράγμα θα ήταν κατάπτυστοι από τον αφηγητή, όσο κι αν προσπαθούσε να τους δικαιολογήσει, ότι έτσι γίνονται τα πράγματα στην κοινωνία. Ο Μακώλευ εδώ αποτυγχάνει οικτρά σε αυτό, ευλογώντας την αδιαφορία του γονέα προς την ευζωία του παιδιού του και θαυμάζοντας την εκμετάλλευση προς προσωπικά οφέλη. Η δε σκέψη της μάνας «να την πάμε για δυο μέρες επίσκεψη στο δον Ντιέγκο, να δει τι πλούσια και καλά είναι εκεί, μπας και πέσει», είναι άξια των κατινοδέστερων κατινών.
Προσπάθησα σκληρά να είμαι κάπως επιεικής με αυτό το κείμενο κυρίως γιατί δεν ήταν και πολύ παλικαρίσιο να κράζουμε πολλαπλά κάποιον που έχει ήδη τα χάλια του. Ωστόσο, θεωρώ πέραν των υπολοίπων παρατηρήσεων, ότι πρέπει να μεταφέρω και μερικά από τα μαργαριτάρια μετάφρασης και επιμέλειας (και γραφής, γιατί ο συχωρεμένος δεν ήταν και τέρας λογοτεχνικής αξίας, ως προείπα):
Σελίδα 140:
Σελίδα 142:
Σελίδα 143:
Σελίδα 145:
Σελίδα 269-270:
Λίγο παρακάτω στη σελίδα 270:
Φάκελος Βαμπίρ, Διονύσης Παπαδόπουλος: Για το Διονύση Παπαδόπουλο σας έχω μιλήσει και εδώ. Η γραφή του είναι αυτή που είναι (απίστευτα μπαρόκ και γοητευτική όσο δεν παίρνει), η επιλογή των θεμάτων του είναι αυτή που είναι (κυρίως ψυχογραφήματα και αλληγορίες). Κι η ποικιλία των ειδών που έχει γράψει ατελείωτη πραγματικά. Μετά τον "Πλανήτη της Εκδίκησης" στην εφ και το "Δαχτυλίδι της Ταμάρις" στο φάντασι, ο Παπαδόπουλος έκανε και το πέρασμα του από τον τρόμο με το "Φάκελος Βαμπίρ".
Πρώτη φορά άκουσα γι' αυτό το βιβλίο από το στόμα του φίλου και κυνηγού των εκλεκτών συγκινήσεων, Παναγιώτη Ζερβού. Εκείνος μου μίλησε για ένα βιβλίο που part-time μοντέλες-παύλα-περιστασιακές πόρνες μιλούν με τρόπους που αγγίζουν την ορολογία της Ακαδημίας Αθηνών. Μέσα στο μυαλό μου μένει η φράση "Δε θα το ανθέξω!" που ξεστομίζει μια από αυτές τις ανθυποδεσποινίδες.
Η πλοκή είναι μάλλον μπερδεμένη, σε μια Αθήνα του '90, όπου φόνοι που μοιάζουν να έχουν γίνει από βαμπίρ αρχίζουν να ταλανίζουν την κοινωνία, πάνω σε έναν καμβά από άπειρες σεξουαλικής βαρύτητας διαφημίσεις. Ελπίδα μάλλον δεν υπάρχει, αλλά τι σημασία έχει; Ο ερωτισμός είναι κεντρικό θέμα σχεδόν σε κάθε στιγμή, ακόμη κι όταν η φρίκη είναι μεγαλύτερη, ακόμη κι όταν δεν ξέρεις γιατί τελικά συμβαίνουν όλα αυτά.
Δεν ξέρω να σας πω για την αξία του ως ανάγνωσμα τρόμου. Ίσως να ξέρει να σας το πει ο Παναγιώτης, θιασώτης πιστότερος του τρόμου από εμένα, αλλά νομίζω ότι θα συμφωνήσει μαζί μου, ότι έχει κάποια θεματάκια. Αλλά και πάλι η μεγάλη σταρ είναι η γλώσσα, η βαρύτητά της, η γοητεία της. Η γλώσσα είναι μια βαμπ κι ως τέτοια απορροφά κάθε σταγόνα αίματος από τις υπόλοιπες απαιτήσεις μου από το βιβλίο αυτό.
Throne of the Cresent Moon, The Cresent Moon Kingdoms Book 1, Saladin Ahmed: Όσοι με γνωρίζουν έχουν πια εμπεδώσει το πόσο μου αρέσουν τα εναλλακτικά settings στο φάντασι. Μετά από ρωμαϊκό (Heart of the Mirage), ρώσικο (Shadow Prowler) και γαλλικό (The Cardinal’s Bleades), είπα να δοκιμάσω και λίγο αραβικό. Ήταν μάλλον καλή μου τύχη που εκδόθηκε πρόσφατα το Throne of the Cresent Moon. Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο της (μάλλον) τριλογίας Cresent Moon Kingdoms, αλλά μπορεί να διαβαστεί και ως stand-alone. Το θέμα του άξιζε να το διαβάσω, αλλά και μόνο το εξώφυλλο θα ήταν αρκετό.
Η ιστορία διαδραματίζεται στο βασίλειο του Abaseen, κυρίως στην πρωτεύουσα Dhamsawaat. Εκεί ζει ο τελευταίος ghul-hunter, ο Doctor Adoulla Makhslood, που αρχίζει να σκέφτεται το κλασσικό "I'm too old for this shit". Συνεργάζεται με τον δερβίση Raseed bas Raseed, που είναι πολύ νέος (αν δεν απατώμαι, περίπου 18) και σκοτώνουν γκουλ κι αυτούς που τα δημιουργούν. Φυσικά ένα αρχαίο κακό αρχίζει να εμφανίζεται, κι οι ήρωες μαζί με μια νομάδα shape-shifter και δύο αλλοδαπούς φίλους τους καλούνται να το αντιμετωπίσουν, στ' όνομα του Ενός Θεού κι ενάντια στον Treacherous Angel.
Μιλάμε για κλασσικό, κλασσικότατο Sword and Sorcery, που είχα καιρό να διαβάσω τέτοιο, με μεγάλη έμφαση στους χαρακτήρες και σε ψευδοαραβικό κόσμο. Η μαγεία είναι εκπληκτική (καύκαλο χελώνας με ζαφείρια μέσα του, που χρησιμοποιείται ως κρόταλο και σκόνη ρουμπινιών για να διαβάσεις κρυπτογραφημένους παπύρους) κι η αίσθηση πραγματικά ανήκει στις Χίλιες και Μια Νύχτες.
Agent of Byzantium, Harry Turtledove: Πρόκειται για μικρά συνδιαζόμενα διηγήματα εναλλακτικής ιστορίας, όπου το turning point είναι η προσχώρηση του Μωάμεθ στο Χριστιανισμό και κατά συνέπεια η απουσία του Ισλάμ. Μιλάμε για έναν κόσμο όπου κυριαρχεί το Βυζάντιο με κύριο εχθρό τους ζωροάστρες Πέρσες. Σε αυτόν τον κόσμο, ο «πράκτωρ» Basil Argyros αναλαμβάνει μια σειρά από αποστολές που τον φέρνουν κάθε φορά ενώπιον κάποιας καταπληκτικής ανακάλυψης, όπως το κυάλι, η τυπογραφεία, η πυρίτιδα και το εμβόλιο της ευλογίας…
Το διάβασα πολύ γρήγορα είναι η αλήθεια. Με βοήθησε όχι μόνο το ότι ήταν χωρισμένο σε μικρές ιστορίες, αλλά και το ότι η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο Turtledove δεν είναι και καμιά διονυσοπαπαδοπούλεια... Πώς να το πω, είναι πάααρα πολύ απλή και η δυσκολία της υποθέτω ότι βασίζεται στην αναφορά ελληνικών λέξεων. Από πλοκή ήταν καλά τα διηγήματα, σε σημείο που κάποιες φορές ενώ ξέρεις πού το πάει δεν ξέρεις πώς θα το λύσει, ενώ άλλες φορές, ενώ ξέρεις πώς θα το λύσει, δεν ξέρεις πού το πάει. Οπότε το ενδιαφέρον διατηρείται εύκολα. Κι οι χαρακτήρες... ε, τι περιμένεις από τον Βυζαντινό Τζέημς Μποντ;
Το Σημάδι του Ζορρό, Τζόνστον ΜακΚώλλεϋ: Αρχικά θα ήθελα να αναφέρω τις εκδόσεις (Κατάρτι) και τη σειρά (ήρωες του Εικοστού Αιώνα) και το μεταφραστή (Δημήτρης Ελευθεράκης).
Σε δεύτερη φάση, για να ξεκινήσετε να διαβάζετε το παρακάτω χωρίς να κακοχαρακτηρίσετε (πολύ), να δηλώσω ότι:
Πρώτον και σπουδαιότερο, ο Ζορρό είναι ήρωας των παιδικών μου χρόνων (στην τρίτη δημοτικού, στα διαλλείματα, ΗΜΟΥΝ ο Ζορρό κι η κολλητή μου ήταν ο αλκάλντε).
Δεύτερον, θέλω σοβαρά να το κράξω και να το κράξω σοβαρά. Είναι θέμα αρχής και δεν έχει να κάνει μόνο με τη μετάφραση ή την επιμέλεια του βιβλίου, αλλά με το ίδιο το βιβλίο και αυτά που πρεσβεύει.
Τρίτον, ε, θα γελάσετε, αλλά είναι στ' αλήθεια διασκεδαστικό να διαβάζεις ένα βιβλίο κατεστραμμένο όσο αυτό. Θα ήταν στ' αλήθεια θλιβερό αν ήταν κάποιο σοβαρό, καλογραμμένο βιβλίο, που να σε στεναχωρούν τα λάθη στη μετάφραση και την επιμέλεια. Αλλά είναι τόσο κακό στο πρωτότυπο, που αυτή του η μετάφραση απλά το κάνει πιο διασκεδαστικό. Σπάω πλάκα.
Το σχόλιό μου για το ίδιο το κείμενο (αν, ας πούμε το διάβαζα στο πρωτότυπο) θα ήταν ένα μεγάλο "what?". Έτσι στα εγγλέζικα, που έλεγε κι η μακαρίτισσα η γιαγιά μου, μήπως και φανεί το μέγεθος της απορίας. Δεν είναι ότι ως παλπ έχει τα θεματάκια του και δεν αποζητά κανέναν Νόμπελ λογοτεχνίας. Είναι κυρίως που ζει σε έναν ολότελα δικό του κόσμο, όπου οιοσδήποτε χωρίς ευγενικό αίμα στις φλέβες του είναι ανάξιος ακόμη και προς αναφορά. Είναι που η άμοιρη η σενιορίτα δέχεται συμβουλές από τους (με την πλευρά των καλών και αξιέπαινους σύμφωνα με το συγγραφέα) γονείς της να παντρευτεί το δον Ντιέγκο Ντε Λα Βέγκα όχι μόνο γιατί έχει «καλό αίμα», αλλά κυρίως γιατί αν τον παντρευτεί θα σωθεί το κοινωνικό στάτους του πατέρα της.
Πώς να το πω αυτό τώρα και να μη με πείτε ρομαντική. Αν ήταν κανένα ρομαντικό διήγημα της σειράς τύπου «Η Κυρά της Λίμνης» ή «Τάσος και Γκόλφω» ή «ο Λήσταρχος Νταβέλλης και ο καταραμένος όφις», τότε οι γονείς που θα λέγανε τέτοιο πράγμα θα ήταν κατάπτυστοι από τον αφηγητή, όσο κι αν προσπαθούσε να τους δικαιολογήσει, ότι έτσι γίνονται τα πράγματα στην κοινωνία. Ο Μακώλευ εδώ αποτυγχάνει οικτρά σε αυτό, ευλογώντας την αδιαφορία του γονέα προς την ευζωία του παιδιού του και θαυμάζοντας την εκμετάλλευση προς προσωπικά οφέλη. Η δε σκέψη της μάνας «να την πάμε για δυο μέρες επίσκεψη στο δον Ντιέγκο, να δει τι πλούσια και καλά είναι εκεί, μπας και πέσει», είναι άξια των κατινοδέστερων κατινών.
Προσπάθησα σκληρά να είμαι κάπως επιεικής με αυτό το κείμενο κυρίως γιατί δεν ήταν και πολύ παλικαρίσιο να κράζουμε πολλαπλά κάποιον που έχει ήδη τα χάλια του. Ωστόσο, θεωρώ πέραν των υπολοίπων παρατηρήσεων, ότι πρέπει να μεταφέρω και μερικά από τα μαργαριτάρια μετάφρασης και επιμέλειας (και γραφής, γιατί ο συχωρεμένος δεν ήταν και τέρας λογοτεχνικής αξίας, ως προείπα):
Σελίδα 140:
[...] ψηλός με κάθετη κορμοστασιά μέσα στη λαμπερή στολή του και μ' ένα ξίφος να αιωρείται στο πλάι του.Προφανώς υπάρχει οριζόντια κορμοστασιά και ένα βαρετό είδος ξίφους που κρέμεται από τη ζώνη σου αντί να αιωρείται στο πλάι σου, σαν το Εν Τούτω Νίκα.
Σελίδα 142:
Λένε ότι προκάλεσε μια βροχή τρόμου [...]Να υποθέσω ότι το rain και το reign έχουν την ίδια σημασία, ε;
Σελίδα 143:
Ο Δον Κάλος [...]Κι ο Δον Νύχος. Α, όχι; Α, Κάρλος ήθελε να πει;
Σελίδα 145:
Κι έτσι τον τρύπησε στον δεξή ώμο, όπως είχε πει ο λοχαγός, κι έστριψε λίγο το ξίφος καθώς το τραβούξε έξω. Τον κάρφωσε λίγο χαμηλά κι ο κάπτεν Ραμόν έπεσε στο πάτωμα νιώθωντας μια ξαφνική αδυναμία.Κι εγώ μια ξαφνική αδυναμία με το όλο ζήτημα, ειδικά όταν προσπάθησα να καταλάβω τι ακριβώς θα πει «τον κάρφωσε λίγο χαμηλά» και πόσο ξαφνική ήταν ακριβώς αυτή η αδυναμία.
Σελίδα 269-270:
Έσπρωξε το άλογό του και χύμηξε προς τους εχθρούς του που βρίσκονταν κοντύτερα. Άλλη μια σφαίρα σφύριξε ξυστά στο κεφάλι του, ενώ ένας άλλος άντρας του επιτέθηκε με το ξίφος στο χέρι. Ο σενιορ Ζορρό έφερε έξυπνα τον άντρα ανάμεσα στον ώμο του και τοποθέτησε για άλλη μια φορά σπιρούνια στο άλογό του.Σας χαρίζω την τοποθέτηση των σπιρουνιών, αλλά αν μπορεί κάποιος να μου εξηγήσει πώς μπορείς να φέρεις ξιφομαχώντας κάποιον ανάμεσα στους ώμους σου; του; Ανάθεμα κι αν κατάλαβα ποιανού ήταν οι ώμοι.
Λίγο παρακάτω στη σελίδα 270:
Έβγαλε το σκούρο ρούχο του και τους υποκλίθηκε με εκπληκτικό σαρκασμό, και στη συνέχεια έσπρωξε ξανά το άλογό του και τινάχτηκε μακριά.Ασχολίαστος και ο εκπληκτικός σαρκασμός και το σπρώξιμο του αλόγου, που τώρα που το σκέφτομαι μπορεί να είχε μείνει κι από μπιτζίνα.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου