Όλο και περισσότερο νιώθω να με απογοητεύει η ανάγνωση βιβλίων ελληνικού φανταστικού. Όλο και περισσότερο πιέζω τον εαυτό μου να διαβάζει κακότεχνα κείμενα, τα οποία, με τη δικαιολογία ότι γράφουν φανταστικό, οι συγγραφείς τους επιμένουν να τα κατακρεουργούν ως προς τη γλώσσα, την πλοκή, την ιδέα, τους χαρακτήρες και την τεχνική. Όλο και περισσότερο νιώθω την ανάγκη να παρακαλέσω τους επίδοξους συγγραφείς να πάρουν πρώτα μια ειλικρινή γνώμη από κάποιον που διαβάζει πριν αποφασίσουν να τιμωρήσουν το εκδοτικό κατεστημένο περιμένοντας να γίνουν μια best-seller αυτοέκδοση.
Έλληνες συγγραφείς του φανταστικού, προσπαθήστε παρακαλώ πρώτα να είστε συγγραφείς και μετά «φανταστικοί». Φαντασία δε σημαίνει φαντασίωση ότι γράφεις σαν τον Καζαντζάκη ενώ στην πραγματικότητα γράφεις εκθέσεις της τετάρτης δημοτικού. Επίσης συγγραφέας δεν είναι όποιος έχει εκδώσει κάτι, με οποιοδήποτε κόστος. Βγείτε παρακαλώ από τη ροζ σαπουνόφουσκά σας και εξασκηθείτε στο γράψιμο, στους χαρακτήρες, στη λογική, γαμώτι μου. Η φαντασία δεν είναι παράλογη, είναι απλά φαντασία.
Και το αστείο είναι ότι εγώ θα συνεχίσω να διαβάζω. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά θα συνεχίσω και να γράφω και θα συνεχίσω και να προσπαθώ να εκδώσω τα κείμενά μου. Μπορεί να μην είναι για Νόμπελ, αλλά σίγουρα είναι καλύτερα από τα περισσότερα βιβλία ελληνικού φανταστικού που έχω διαβάσει ως τώρα. Κι αυτό το λέω με γνώση των συνεπειών του νόμου, πάει να πει σας επιτρέπω να με πείτε ψώνιο ή ότι άλλο σαν κατέβει στο μυαλό. Σίγουρα θα είναι λιγότερο ευφάνταστο από αυτά που θα μπορούσα να πω εγώ.
Και ξέρετε και κάτι άλλο; Ε λοιπόν, ναι, εγώ θα συνεχίσω να λέω τη γνώμη μου είτε ιδιωτικά, είτε δημοσίως, σχετικά με τα βιβλία που διαβάζω. Και πάρτε το χαμπάρι, ακόμη κι ένα κράξιμο μπορεί να σας κάνει καλύτερους.
Ο Άρχοντας του Χρόνου, Η Αρχή του Τέλους, Παντελής Σκουρλάς: Κακογραμμένη επιστημονική φαντασία, που πέφτει κάπου ανάμεσα στην επιστημονική φαντασία, τη Μηχανή του Χρόνου του Γουέλς και τον Νταν Μπράουν. Στον επίλογο απειλεί για άλλα οχτώ βιβλία και στο εξώφυλλο ενημερώνει ότι αυτό που έχω εγώ είναι η Β' Έκδοση. Αναρωτιέμαι τι τιράζ είχε η πρώτη.
Celestia, Απόστολος Αποστόλου: Εφηβική λογοτεχνία λέει στο εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο μιλάει για φανταστικό. Δυστυχώς, ούτε κι αυτό είναι καλογραμμένο. Η πλοκή είναι υποτυπώδης, με πολλά λάθη, οι χαρακτήρες καρικατούρες, η γραφή κάτω του μετρίου. Το ότι αυτοχαρακτηρίζεται ως εφηβικό θα έπρεπε να του απαγορεύει να είναι έστω μέτριο, τα παιδιά αξίζουν πάντα το καλύτερο κι αυτό το βιβλίο δεν είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να τους δώσει κανείς.
Naradel, Η μάχη της Σκιάς και τα αρχαία μυστικά, Angela G. Pitlinger: Δεν είμαι σίγουρη σχετικά με το ποιο κοινό στοχεύει το βιβλίο. Σαφώς-σαφέστατα η γραφή είναι ιδανική για παιδιά από δέκα έως δώδεκα ετών, σε σημείο που αναγνωρίζω και αρκετά σημεία που λειτουργούν διδακτικά με ωραίο τρόπο. Θεωρώ όμως ότι μερικές σκηνές βίας είναι κάπως τραβηγμένες γι' αυτές τις ηλικίες (αποκεφαλισμοί, ακόμη και ένας τοκετός on-screen). Η ίδια η ιστορία είναι αρκετά ενδιαφέρουσα, αλλά κάποιες φορές αλλάζει απότομα σκηνικό και κάπως με μπερδεύει. Οι 450 σελίδες του με τρόμαξαν αρχικά, αλλά είναι πολύ ευκολοδιάβαστες και τρέχουν νεράκι. Από την άλλη οι χαρακτήρες δε μπορώ να πω ότι με ενθουσίασαν. Είναι αρκετά διακριτοί ο ένας από τον άλλο, αλλά και πάλι με τρόπο παιδικό. Οι διάλογοι επίσης δε με ενθουσίασαν, για να πω την μαύρη αλήθεια τους βρήκα εντελώς προσποιητούς, ξύλινους. Αλλά για μένα το μεγαλύτερο ελάττωμα του βιβλίου είναι το ότι, αν απευθύνεται σε παιδιά, έχει πάρα πολλά σημεία που τους μεταφέρει απαράδεκτα νοήματα. Όπως ας πούμε ότι αν είσαι με τους καλούς έχεις το δικαίωμα να βασανίζεις και να σκοτώνεις αιχμαλώτους ή ότι σου επιτρέπεται να δολοφονείς κάποιον με φρικτό μαγικό τρόπο, επειδή ο ίδιος είναι δολοφόνος. Ίσως ανοίγουμε μεγάλη κουβέντα εδώ, αλλά πραγματικά ήταν ένα σημείο πολύ δύσκολο για μένα, δύσκολο να το ανεχτώ. Θα μπορούσα όχι μόνο να το ανεχτώ αλλά και να το αγαπήσω, αν η γραφή απευθυνόταν σε ενήλικες. Τότε θα ήταν μια πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσα επιλογή του γκρίζου, έναντι του συνήθους άσπρου-μαύρου. Αλλά αν απευθύνεται σε παιδιά, είναι μάλλον ατυχής επιλογή.
The Adamantine Palace, Stephen Deas: Άλλη μια ν-λογία, αλλά δε με χαλάει. Έχει ωραίους χαρακτήρες και πολύ ενδιαφέρουσα άποψη σχετικά με το τρόπο που μπορεί μια ανθρώπινη κοινωνία να δαμάσει δράκους. Και η πλοκή του είναι όλο πολιτικές ανατροπές. Αυτό που ήταν μάλλον ένα σκαλάκι κατώτερο ήταν ο τρόπος με τον οποίο ερωτεύονται οι χαρακτήρες του. Οι συναισθηματικές σκηνές δηλαδή, γιατί στις σεξουαλικές τα πάει καλά. Γενικά ένα άνω του μετρίου μοντέρνο φάνταζι.
Σόλομον Κέιν, Κόκκινες Σκιές, Robert E. Howard: Πέραν που είμαι φανατικιά γκρούπι του θείου Μπομπ, ό,τι κι αν έχει γράψει, θυμήθηκα ένα σωρό ιστορίες που τις είχα διαβάσει στα νιάτα μου και συγκινήθηκα. Ειδικά το Φτερούγες μες τη Νύχτα, μακράν το αγαπημένο μου διήγημα.
The Hundred Thousand Kingdoms, Book One of the Inheritance Trilogy, N. K. Jemisin: Είμαι κάπως διχασμένη σχετικά με το αν μου άρεσε ή όχι. Σαφώς είναι καλογραμμένο, με πολύ εντυπωσιακές σκηνές μαγείας ή μάχης ή συναισθημάτων και πολύ ωραίους χαρακτήρες, αλλά ξέρω ‘γω, μετά τις πρώτες 150 σελίδες από fantasy καταντάει fantas-ίωση. Δηλαδή, η κακομούτσουνη, μαυριδερή μιγάδα, που είναι και εγγονή του "αυτοκράτορα" και που την ερωτεύεται ο θεός του σκοταδιού... Ξέρω ‘γω, πολύ θα ήθελα να το λατρέψω, αλλά μπορώ μόνο να το ευχαριστηθώ. Πολύ καλά μασκαρεμένος στρατευμένος φεμινισμός για τα γούστα μου.
Ο Μέγας Θεός Παν, Άρθουρ Μάχεν: Μια συλλογή διηγημάτων που περιέχει και την περίφημη «Νουβέλα της Άσπρης Σκόνης», καθώς και τους «Τοξότες». Μπαρόκ αίσθηση, στα όρια του ενοχλητικά παλαιομοδίτικου, ονειρικές εικόνες και ο ασαφής τρόμος που προϋπάρχει του κόσμου. Παρατήρησα (έχω διαβάσει κι άλλα βιβλία του Μάχεν, αλλά εδώ το συνειδητοποίησα πρώτη φορά) ότι παρά την βικτωριανή-παύλα-πουριτανική αντιμετώπιση των ιστοριών του, ωστόσο κάποιες φορές δε διστάζει να επεκταθεί στις περιγραφές του, ειδικά όταν πρόκειται για το σπλάττερ της εποχής. Χμ. Me gusta. Σημείωση της μουρλής: η νέα έκδοση του Αιόλου είναι μια από εκείνες τις ατυχείς επιλογές κόλλας βιβλιοδεσίας, που μυρίζει σαν εμετός. You have been warned.
Η μέτρηση του κόσμου, Ντάνιελ Κέλμαν. Μια καταπληκτική, παράλληλη αφήγηση (που όπως λέει κάποια στιγμή ο ένας από τους δυο πρωταγωνιστές, τέμνεται αν και παράλληλη) της ζωής του Αλεξάντερ Φον Χούμπολτ και του Καρλ Φρίντριχ Γκάους. Μια ιστορία δύο ανθρώπων που ενώ πασχίζουν να μετρήσουν τον κόσμο, να τον κατανοήσουν, στην ουσία δεν πρόκειται να τον καταλάβουν ποτέ. Πολύ ζωντανοί χαρακτήρες, ένας ιδιαίτερος τρόπος να γράφει διαλόγους και μια συνεχής εναλλαγή μεταξύ θλίψης και οργής. Ένα βιβλίο που περίμενα πολλά χρόνια να το διαβάσω, και δεν ξέρω αν λυπάμαι που άργησα να το διαβάσω ή χαίρομαι που το διάβασα τώρα, με τη όποια αλλαγή στο χαρακτήρα μου προέκυψε στα τέσσερα χρόνια από την έκδοσή του.
Οι Κόσμοι της Φωτιάς, Γιώργος Μπαλάνος. Νόμιζα ότι ήταν λογοτεχνία, δεν ήταν. Απολαυστική γραφή όπως πάντα, όμως. Γενικά, αυτού του είδους τα βιβλία παλαιότερα με εξόργιζαν με τις εξωφρενικότητές τους, τώρα πια τα βρίσκω απλά χαριτωμένα και τα χρησιμοποιώ ως πηγές έμπνευσης για διηγήματα φαντασίας. Πάντως είναι σαφώς πιο καλογραμμένο από κάτι άλλα που είχα διαβάσει στο παρελθόν, όπως πχ. το Τσουνάμι, το Μεγάλο Κύμα ή την Αποκρυπτογράφηση του Δίσκου της Φαιστού.
Η Σκιά του Κθούλου, Γιώργος Μπαλάνος. Σχόλια ό,τι έγραψα για τους Κόσμους της Φωτιάς, μια παράγραφο παραπάνω, ισχύει και στην περίπτωση της Σκιάς του Κθούλου.
Έλληνες συγγραφείς του φανταστικού, προσπαθήστε παρακαλώ πρώτα να είστε συγγραφείς και μετά «φανταστικοί». Φαντασία δε σημαίνει φαντασίωση ότι γράφεις σαν τον Καζαντζάκη ενώ στην πραγματικότητα γράφεις εκθέσεις της τετάρτης δημοτικού. Επίσης συγγραφέας δεν είναι όποιος έχει εκδώσει κάτι, με οποιοδήποτε κόστος. Βγείτε παρακαλώ από τη ροζ σαπουνόφουσκά σας και εξασκηθείτε στο γράψιμο, στους χαρακτήρες, στη λογική, γαμώτι μου. Η φαντασία δεν είναι παράλογη, είναι απλά φαντασία.
Και το αστείο είναι ότι εγώ θα συνεχίσω να διαβάζω. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά θα συνεχίσω και να γράφω και θα συνεχίσω και να προσπαθώ να εκδώσω τα κείμενά μου. Μπορεί να μην είναι για Νόμπελ, αλλά σίγουρα είναι καλύτερα από τα περισσότερα βιβλία ελληνικού φανταστικού που έχω διαβάσει ως τώρα. Κι αυτό το λέω με γνώση των συνεπειών του νόμου, πάει να πει σας επιτρέπω να με πείτε ψώνιο ή ότι άλλο σαν κατέβει στο μυαλό. Σίγουρα θα είναι λιγότερο ευφάνταστο από αυτά που θα μπορούσα να πω εγώ.
Και ξέρετε και κάτι άλλο; Ε λοιπόν, ναι, εγώ θα συνεχίσω να λέω τη γνώμη μου είτε ιδιωτικά, είτε δημοσίως, σχετικά με τα βιβλία που διαβάζω. Και πάρτε το χαμπάρι, ακόμη κι ένα κράξιμο μπορεί να σας κάνει καλύτερους.
Ο Άρχοντας του Χρόνου, Η Αρχή του Τέλους, Παντελής Σκουρλάς: Κακογραμμένη επιστημονική φαντασία, που πέφτει κάπου ανάμεσα στην επιστημονική φαντασία, τη Μηχανή του Χρόνου του Γουέλς και τον Νταν Μπράουν. Στον επίλογο απειλεί για άλλα οχτώ βιβλία και στο εξώφυλλο ενημερώνει ότι αυτό που έχω εγώ είναι η Β' Έκδοση. Αναρωτιέμαι τι τιράζ είχε η πρώτη.
Celestia, Απόστολος Αποστόλου: Εφηβική λογοτεχνία λέει στο εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο μιλάει για φανταστικό. Δυστυχώς, ούτε κι αυτό είναι καλογραμμένο. Η πλοκή είναι υποτυπώδης, με πολλά λάθη, οι χαρακτήρες καρικατούρες, η γραφή κάτω του μετρίου. Το ότι αυτοχαρακτηρίζεται ως εφηβικό θα έπρεπε να του απαγορεύει να είναι έστω μέτριο, τα παιδιά αξίζουν πάντα το καλύτερο κι αυτό το βιβλίο δεν είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να τους δώσει κανείς.
Naradel, Η μάχη της Σκιάς και τα αρχαία μυστικά, Angela G. Pitlinger: Δεν είμαι σίγουρη σχετικά με το ποιο κοινό στοχεύει το βιβλίο. Σαφώς-σαφέστατα η γραφή είναι ιδανική για παιδιά από δέκα έως δώδεκα ετών, σε σημείο που αναγνωρίζω και αρκετά σημεία που λειτουργούν διδακτικά με ωραίο τρόπο. Θεωρώ όμως ότι μερικές σκηνές βίας είναι κάπως τραβηγμένες γι' αυτές τις ηλικίες (αποκεφαλισμοί, ακόμη και ένας τοκετός on-screen). Η ίδια η ιστορία είναι αρκετά ενδιαφέρουσα, αλλά κάποιες φορές αλλάζει απότομα σκηνικό και κάπως με μπερδεύει. Οι 450 σελίδες του με τρόμαξαν αρχικά, αλλά είναι πολύ ευκολοδιάβαστες και τρέχουν νεράκι. Από την άλλη οι χαρακτήρες δε μπορώ να πω ότι με ενθουσίασαν. Είναι αρκετά διακριτοί ο ένας από τον άλλο, αλλά και πάλι με τρόπο παιδικό. Οι διάλογοι επίσης δε με ενθουσίασαν, για να πω την μαύρη αλήθεια τους βρήκα εντελώς προσποιητούς, ξύλινους. Αλλά για μένα το μεγαλύτερο ελάττωμα του βιβλίου είναι το ότι, αν απευθύνεται σε παιδιά, έχει πάρα πολλά σημεία που τους μεταφέρει απαράδεκτα νοήματα. Όπως ας πούμε ότι αν είσαι με τους καλούς έχεις το δικαίωμα να βασανίζεις και να σκοτώνεις αιχμαλώτους ή ότι σου επιτρέπεται να δολοφονείς κάποιον με φρικτό μαγικό τρόπο, επειδή ο ίδιος είναι δολοφόνος. Ίσως ανοίγουμε μεγάλη κουβέντα εδώ, αλλά πραγματικά ήταν ένα σημείο πολύ δύσκολο για μένα, δύσκολο να το ανεχτώ. Θα μπορούσα όχι μόνο να το ανεχτώ αλλά και να το αγαπήσω, αν η γραφή απευθυνόταν σε ενήλικες. Τότε θα ήταν μια πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσα επιλογή του γκρίζου, έναντι του συνήθους άσπρου-μαύρου. Αλλά αν απευθύνεται σε παιδιά, είναι μάλλον ατυχής επιλογή.
The Adamantine Palace, Stephen Deas: Άλλη μια ν-λογία, αλλά δε με χαλάει. Έχει ωραίους χαρακτήρες και πολύ ενδιαφέρουσα άποψη σχετικά με το τρόπο που μπορεί μια ανθρώπινη κοινωνία να δαμάσει δράκους. Και η πλοκή του είναι όλο πολιτικές ανατροπές. Αυτό που ήταν μάλλον ένα σκαλάκι κατώτερο ήταν ο τρόπος με τον οποίο ερωτεύονται οι χαρακτήρες του. Οι συναισθηματικές σκηνές δηλαδή, γιατί στις σεξουαλικές τα πάει καλά. Γενικά ένα άνω του μετρίου μοντέρνο φάνταζι.
Σόλομον Κέιν, Κόκκινες Σκιές, Robert E. Howard: Πέραν που είμαι φανατικιά γκρούπι του θείου Μπομπ, ό,τι κι αν έχει γράψει, θυμήθηκα ένα σωρό ιστορίες που τις είχα διαβάσει στα νιάτα μου και συγκινήθηκα. Ειδικά το Φτερούγες μες τη Νύχτα, μακράν το αγαπημένο μου διήγημα.
The Hundred Thousand Kingdoms, Book One of the Inheritance Trilogy, N. K. Jemisin: Είμαι κάπως διχασμένη σχετικά με το αν μου άρεσε ή όχι. Σαφώς είναι καλογραμμένο, με πολύ εντυπωσιακές σκηνές μαγείας ή μάχης ή συναισθημάτων και πολύ ωραίους χαρακτήρες, αλλά ξέρω ‘γω, μετά τις πρώτες 150 σελίδες από fantasy καταντάει fantas-ίωση. Δηλαδή, η κακομούτσουνη, μαυριδερή μιγάδα, που είναι και εγγονή του "αυτοκράτορα" και που την ερωτεύεται ο θεός του σκοταδιού... Ξέρω ‘γω, πολύ θα ήθελα να το λατρέψω, αλλά μπορώ μόνο να το ευχαριστηθώ. Πολύ καλά μασκαρεμένος στρατευμένος φεμινισμός για τα γούστα μου.
Ο Μέγας Θεός Παν, Άρθουρ Μάχεν: Μια συλλογή διηγημάτων που περιέχει και την περίφημη «Νουβέλα της Άσπρης Σκόνης», καθώς και τους «Τοξότες». Μπαρόκ αίσθηση, στα όρια του ενοχλητικά παλαιομοδίτικου, ονειρικές εικόνες και ο ασαφής τρόμος που προϋπάρχει του κόσμου. Παρατήρησα (έχω διαβάσει κι άλλα βιβλία του Μάχεν, αλλά εδώ το συνειδητοποίησα πρώτη φορά) ότι παρά την βικτωριανή-παύλα-πουριτανική αντιμετώπιση των ιστοριών του, ωστόσο κάποιες φορές δε διστάζει να επεκταθεί στις περιγραφές του, ειδικά όταν πρόκειται για το σπλάττερ της εποχής. Χμ. Me gusta. Σημείωση της μουρλής: η νέα έκδοση του Αιόλου είναι μια από εκείνες τις ατυχείς επιλογές κόλλας βιβλιοδεσίας, που μυρίζει σαν εμετός. You have been warned.
Η μέτρηση του κόσμου, Ντάνιελ Κέλμαν. Μια καταπληκτική, παράλληλη αφήγηση (που όπως λέει κάποια στιγμή ο ένας από τους δυο πρωταγωνιστές, τέμνεται αν και παράλληλη) της ζωής του Αλεξάντερ Φον Χούμπολτ και του Καρλ Φρίντριχ Γκάους. Μια ιστορία δύο ανθρώπων που ενώ πασχίζουν να μετρήσουν τον κόσμο, να τον κατανοήσουν, στην ουσία δεν πρόκειται να τον καταλάβουν ποτέ. Πολύ ζωντανοί χαρακτήρες, ένας ιδιαίτερος τρόπος να γράφει διαλόγους και μια συνεχής εναλλαγή μεταξύ θλίψης και οργής. Ένα βιβλίο που περίμενα πολλά χρόνια να το διαβάσω, και δεν ξέρω αν λυπάμαι που άργησα να το διαβάσω ή χαίρομαι που το διάβασα τώρα, με τη όποια αλλαγή στο χαρακτήρα μου προέκυψε στα τέσσερα χρόνια από την έκδοσή του.
Οι Κόσμοι της Φωτιάς, Γιώργος Μπαλάνος. Νόμιζα ότι ήταν λογοτεχνία, δεν ήταν. Απολαυστική γραφή όπως πάντα, όμως. Γενικά, αυτού του είδους τα βιβλία παλαιότερα με εξόργιζαν με τις εξωφρενικότητές τους, τώρα πια τα βρίσκω απλά χαριτωμένα και τα χρησιμοποιώ ως πηγές έμπνευσης για διηγήματα φαντασίας. Πάντως είναι σαφώς πιο καλογραμμένο από κάτι άλλα που είχα διαβάσει στο παρελθόν, όπως πχ. το Τσουνάμι, το Μεγάλο Κύμα ή την Αποκρυπτογράφηση του Δίσκου της Φαιστού.
Η Σκιά του Κθούλου, Γιώργος Μπαλάνος. Σχόλια ό,τι έγραψα για τους Κόσμους της Φωτιάς, μια παράγραφο παραπάνω, ισχύει και στην περίπτωση της Σκιάς του Κθούλου.
4 comments:
Δεν βρίσκω το e-mail σας,οπότε θα επικοινωνήσω από εδώ.Θα ήθελα τη αυστηρότατη κριτική σας στο μυθιστόρημα φαντασίας το οποίο έχω αναρτήσει σε μπλόγκ και θα ολοκληρωθεί σε συνέχειες.Αν σας κινήσει το ενδιαφέρον το διαβάζετε και το διαδίδετε, αν όχι...το πετάτε στα σκουπίδια.Όπως και να'χει σας ευχαριστώ!
http://odyssey-of-a-superman.blogspot.com/2011/09/blog-post.html
Δεν βρίσκω το e-mail σας,οπότε θα επικοινωνήσω από εδώ.Θα ήθελα την αυστηρότατη κριτική σας, στο μυθιστόρημα φαντασίας, το οποίο έχω ξεκινήσει να αναρτώ ...σε συνέχειες στο μπλόγκ μου.Αν σας κινήσει το ενδιαφέρον το διαβάζετε και το κριτικάρετε, αν όχι...το πετάτε στα σκουπίδια!
http://odyssey-of-a-superman.blogspot.com/2011/09/blog-post.html
κ. Δεσποτάκη, ευχαριστώ για την κριτική.
@Ηλίας Μάκης: Ευχαριστώ για την εμπιστοσύνη . Θα πρέπει δυστυχώς να μπει στην αναμονή, διότι πέρα των όποιον αναγνωστικών περιπετειών, αυτήν την εποχή παλεύω κι ένα προσωπικό κείμενο. Σε κάθε περίπτωση, θα το κοιτάξω όμως. Απλά ίσως μου πάρει λίγο καιρό. Και πάλι ευχαριστώ.
@ Καίτη Βασιλάκου: όχι, αγαπητή κυρία, εγώ σας ευχαριστώ. Κυρίως γιατί πέρασα τόσο ευχάριστα και με τα δύο σας βιβλία, αλλά και γιατί είναι πολύ όμορφο να μπορείς να επικοινωνείς με έναν άνθρωπο μόνο μέσω της γραφής. Δηλώνω θαυμάστριά σας και κυνηγώ το επόμενο (και τα προηγούμενα) βιβλία σας με θέρμη.
Δημοσίευση σχολίου